Τα αστέρια που έλαμψαν νωρίς

Αφιέρωμα του Ritorno2015 και του Άρι Νικολάκη στα (ποδοσφαιρικά) αστέρια που εμφανίστηκαν σε πολύ μικρή ηλικία στα γήπεδα. Άλλα έλαμψαν και άλλα εξαφανίστηκαν στο πέρασμα του χρόνου,

Στην αστρονομία οι αστέρες είναι τριών ειδών: Οι αειφανείς, οι αφανείς κι οι αμφιφανείς. Και κατατάσσονται ανά είδος ανάλογα με τη λάμψη τους. Αυτών των τριών ειδών είναι κι οι αστέρες στο ποδόσφαιρο. Κατατάσσονται δε, κι αυτοί  ανά είδος ανάλογα με τη λάμψης τους διαχρονικά κι ουχί απλά, χρονικά. Με άλλα λόγια; Δε μετριέται η λάμψη στην ανατολή τους αλλά στην διαδρομή τους.

Ουκ ολίγοι βλέπετε, έκαναν τα πλήθη στα γήπεδα να παραληρούν όταν έλαμψαν στα πρώτα τους βήματα στο στερέωμα της μπάλας, αλλά… Είτε έσβησαν, είτε χάθηκαν, είτε είχαν αναλαμπές.

Αειφανείς αστέρες – έτσι για παράδειγμα – ήταν ο Πελέ (στα 15 του στην Σάντος), ο Ντιέγκο Μαραντόνα (στα 15 του στους Αρχεντίνος Τζούνιορς) , ο Γιόχαν Κρόιφ (στα 17 του στον Άγιαξ) κι είναι ο Λιονέλ Μέσι (στα 17 του στην Μπαρτσελόνα), ο Κριστιάνο Ρονάλντο (στα 17 του στην Σπόρτινγκ Λισαβόνας). Η λάμψη τους παραμένει διαχρονικά!

Αφανής αστέρας – έτσι για παράδειγμα κι αυτός – ήταν ο Φρέντι Αντού. Πέρασε ένα φεγγάρι κι από την Ελλάδα παίζοντας για τον Άρη σε 5 αγώνες και σκοράροντας 1 γκολ. Γεννημένος στην Γκάνα (όταν οι γιονείς του κέρδισαν το Λόττο πήγαν στις ΗΠΑ) ανέτειλε το 2004. Τότε σε ηλικία κάτω των 15 έγινε ο νεότερος παίκτης του MLS (ποδοσφαιρικού Πρωταθλήματος) εκεί. Η λάμψη του γοήτευσε Μπενφίκα και Μονακό αλλά… Μετά έσβησε.

Κι αμφιφανείς αστέρες ήταν οι Βραζιλιάνοι Αντριάνο («μετρ» της ασυνέπειας) και Ρομπίνιο,  ο Γερμανός Λούκας Ποντόλσκι κι είναι ο Μπόγιαν Κρίκιτς. Γιός Σέρβου μετανάστη στην Ισπανία, ήταν 17 ετών, ενός μήνα και 20 ημερών όταν έγινε ο μικρότερος σε ηλικία σκόρερ της Μπαρτσελόνα, στην Πριμέρα Ντιβιζιόν. Τελευταία πασχίζει, να φρεσκάρει τη λάμψη του στην Στόουκ.

Στο ποδοσφαιρικό στερέωμα όμως, υπάρχουν κι οι διάττοντες – κατ’ ευφημισμό – αστέρες. Τα «πεφτάστερα» που λέει ο λαός μας. Παίκτες οι οποίοι προκάλεσαν εκθαμβωτικές εντυπώσεις όταν ανέτειλαν αλλά… Έσβησαν γρήγορα. Πολύ γρήγορα!

Στον δικό μας ποδοσφαιρικό ουρανό οι αφανείς κι οι αμφιφανείς αστέρες – δυστυχώς για το άθλημα στον τόπο μας – είναι περισσότεροι από τους αειφανείς. Σε ότι αφορά το παρελθόν , τουλάχιστον. Για να τους απαριθμήσουμε, αναφέροντας συνάμα και το γρήγορο πέρασμα της λάμψης τους από τα μάτια μας… Ε. δεν μας φθάνουν όχι 2 αλλά ούτε 42 σελίδες. Από ποιον να αρχίσουμε και σε ποιον αν τελειώσουμε;

Τον Γιώργο Τουρσουνίδη; Τον οποίο (στα 18 του) έχρισε διάδοχο ο Γιώργος Κούδας αλλά μέχρι εκεί. Ουδέποτε προσέγγισε καν τον θρόνο του «μεγαλέξανδρου»;

Τον Γιώργο Τσιφούτη; Τον Ηλία Σαββίδη; Τον Σάκη Μουστακίδη; Τον Παναγιώτη Σοφιανόπουλο;Τον Γιάννη Δίντσικο; Τον Μπάμπη Ακριβόπουλο; Τον Γιώργο Κατίδη; Τον Παναγιώτη Λαγό;

Δεν έχασαν πάντως, αυτοί κι όλοι οι άλλοι αφανείς κι αμφιφανείς – από τα … γεννοφάσκια τους – αστέρες τη λάμψη τους από το… κεφάλι τους. Την έχασαν κι από ατυχίες κι από κακοτυχίες. Για να τα λέμε τα πάντα, όλα. Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον τελικά!

Ο 15χρονος Πελέ

Η φλόγα φαίνεται στα μάτια των «teens», λένε στην Αγγλία, για τους ανατέλλοντες αστέρας της μπάλας. Αυτή η φλόγα είχε φανεί στα μάτια του Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο (Edison Arantes do Nascimento), γνωστότερου ως ως Πελέ (Pelé). Όταν φόρεσε τη φανέλα της Σάντος και σκόραρε μάλιστα, στα 15 του σε αγώνα (7-1) κόντρα στην Κορίνθιανς. Κι όταν φόρεσε τη φανέλα της εθνικής Βραζιλίας κι επίσης, σκόραρε στα 16 του σε αγώνα (1-2) κόντρα στην εθνική Αργεντινής για το κύπελλο «Ρόκα»

Και το φως στα μάτια των «ties». Δίχως όμως, τούτο να καθιστά παντού και πάντοτε λαμπρή την πορεία από τον έφηβο στον άνδρα και τον ανήλικο στον ενήλικο…

Πολλοί στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο ανέτειλαν με φλογερό ταλέντο. Δεν μεσουράνησαν. Δεν ωρίμασαν. Αν και στάθηκαν τυχεροί. Είχαν την ευκαιρία ανατολής σε ηλικία «βυζανιάρικου», όπως αστειευόταν ο βέρος Μακεδόνας αείμνηστος – κορυφαίος Έλληνας προπονητής – Αλκέτας Παναγούλιας. «Μην βιάζεστε», έλεγε στους δημοσιογράφους, «να κόψετε τα άγουρα φρούτα. Αφήστε τα να ωριμάσουν κατ’ αρχήν. Μετά θα δούμε την… γεύση τους»! Κι έφερνε παραδείγματα…

   Ο Μίμης Δομάζος κι ο Γιώργος Κούδας – ανάμεσα στα παραδείγματα – ανέτειλαν στα 17 με τη φλόγα στα μάτια τους. Μεσουράνησαν. Άλλων – ανέτειλαν κι αυτοί λίγο πάνω, λίγο κάτω από τα 17 – η φλόγα έσβησε γρήγορα.

Να μην ξύνουμε πληγές. Ένα παράδειγμα ο Σωτήρης Νίνης. Είναι από τους νεότερους ποδοσφαιριστές που έχουν αγωνιστεί στον Παναθηναϊκό σε επίσημο αγώνα και αυτό έγινε στις 7 Ιανουαρίου 2007, στη νίκη εναντίον του Αιγάλεω με σκορ 1-0, σε ηλικία 16 ετών και 9 μηνών, αφήνοντας από την πρώτη του εμφάνιση πολύ καλές εντυπώσεις.  Το 2008 εντάχθηκε στη λίστα του ισπανικού περιοδικού «Don Balon», με τους εκατό πιο ελπιδοφόρους ποδοσφαιριστές του κόσμου. Κι 8 χρόνια μετά παλεύει να συντηρήσει την φλόγα του άσβεστη.

Κι ένα ακόμη παράδειγμα, ο Λάμπρος Χούτος. Σε ηλικία 15 χρονών και 6 μηνών έγινε επαγγελματίας στη Ρόμα. Ήταν το 1995. Και το 2016; Ο Λάμπρος Χούτος έχει αφήσει για τα καλά πίσω του την καριέρα ποδοσφαιριστή. Επιχειρεί καριέρα στα μαχητικά σπορ. Φαίνεται, να τα πάει καλά μετά και από τη νίκη του με νοκ άουτ στο Enfusion Reality. Στα 36 του ο Λάμπρος Χούτος στον «παρθενικό» αγώνα ως μαχητής, δεν νίκησε απλά, τον Άγγλο αντίπαλό του. Τον τσάκισε με «νοκ άουτ» από τον 1^ο κιόλας γύρο! Ως εκ τούτου, προκρίθηκε στον Τελικό που θα διεξαχθεί στο Βέλγιο στις 27 Μαΐου…

 Όταν έγινε «κόκκινος διάβολος» ο  «μπέμπης» Μπέκαμ

 

Το 1990 ο σερ Άλεξ Φεργκιουσον κατέκτησε τον πρώτο τίτλο του με τη Μαν. Γιουνάιτεντ. Το 1991 άρχισε να γίνεται λόγος για ένα ταλέντο των «κόκκινων διαβόλων», τον Ντέιβιντ Μπέκαμ. Το 1992 (στα 17 του) κατέκτησε το πρωτάθλημα Νέων Αγγλίας. Τον αποθέωναν τα tabloid πέρα από τη Μάγχη. Και σε μία συνέντευξη στην News of the world (πωλούσε κάπου 2.500.000 φύλλα και την έκλεισε ο μεγιστάνας του Τύπου Ρούμπερτ Μέρντοχ το 2011 μετά την εμπλοκή της σε τηλεφωνικές υποκλοπές) ο Σκωτσέζος θρύλος είχε πει: «Μην βιάζεστε, να θαμπωθείτε από τη λάμψη ενός αστέρα μόλις ανέτειλε. Περιμένετε την πορεία του… Και μετά; Υποκλιθείτε»! Κι είχε εξηγήσει: «Όλοι οι αστέρες ανατέλλουν με τα μυαλά πάνω από το κεφάλι. Όσοι προλαβαίνουν, να τα βάλουν μέσα λάμπουν για πάντα. Οι άλλοι; Σβήνουν ή αχνοφέγγουν»!

Έτσι και στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Είναι κοινή η αφετηρία για το άθλημα, σε όλον τον κόσμο, βλέπετε. Στην πορεία αλλάζει κατεύθυνση. Θαμπωθήκαμε από πολλά νέα ταλέντα όταν ενεφανίσθησαν επί σκηνής 15άρηδες, 16άρηδες και 17άρηδες. Γοητευθήκαμε από τη λάμψη τους. Δεν υποκλιθήκαμε σε όλους. Έσβηναν ή αχνόφεγγαν…

Ξεφυλλίζοντας την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου – σε επίπεδο βέβαια, Πρωταθλήματος της Α΄ Εθνικής – βρίσκουμε ως νεαρότερο teenager του , τον Γιάννη Γιαννακόπουλο (1945–2009) τoν Πανιώνιο. Έπαιξε πριν κλείσει τα 15 του. Οι επόμενοι: Γιώργος Στεργαλάς (Ξάνθη), Κυριάκος Παπαδόπουλος (Ολυμπιακός), Νίκος Καρέλης ( Εργοτέλης), Γιώργος Τζελέπης (Πανθρακικός)… Έπαιξαν αφ’ ότου έκλεισαν τα 15

Ο Γιάννης Γιαννακόπουλος γεννήθηκε στην Καλλιθέα τον Ιούλιο του 1945. Ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα στις αλάνες της. Ήταν γιος του παίκτη του Πανιωνίου Αντώνη Γιαννακόπουλου ενώ συμπαίκτης του στους «κυανέρυθρους» ήταν κι ο μεγαλύτερος αδερφός του, Γιώργος. Αυτός τον πήγε το 1957 τον έφερε στον Πανιώνιο.

Τρεις αγωνιστικές πριν την ολοκλήρωση της παρθενικής αγωνιστικής περιόδου (1959-60) της Α΄ Εθνικής ο προπονητής Γιάννης Χέλμης τον χρησιμοποίησε στις 26 Ιουνίου 1959. Μόλις 10  μέρες πριν κλείσει τα 15 χρόνια, σε ηλικία 14 ετών και 356 ημερών. Αυτό αποτελεί το απόλυτο ρεκόρ μικρότερου παίκτη που έχει αγωνιστεί ποτέ στην Α΄ Εθνική. Ο Γιαννης Γιαννακόπουλος – για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι – ήταν μέλος της ομάδας του Πανιωνίου που έφτασε ως τον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος το 1961. Απέκλεισε τον Παναθηναϊκό με 2-1 και τον Ηρακλή με 1-0. Ηττήθηκε στον τελικό, όπου αγωνίστηκε ως συμπαίκτης με τον αδερφό του Γιώργο, από τον Ολυμπιακό με 0-3.

Το ρεκόρ του Στεργαλά

Στο επαγγελματικό ελληνικό ποδόσφαιρο νεαρότερος teenager είναι παίκτης ο Γιώργος Στεργαλάς κανε ντεμπούτο σε ηλικία 15 ετών, 6 μηνών και 13 ημερών στο παιχνίδι Ξάνθη – ΟΦΗ, στις 8 Μαΐου 2002.

Ακολουθεί ένας από τους λαμπρότερους αειφανείς αστέρες του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, από τους πρωταγωνιστές επί σκηνής Μπουντεσλίγκα. Έκανε τα πρώτα του βήματα στην ομάδα της ιδιαίτερης πατρίδας του, στον Σβορώνο Κατερίνης. Αν κι ήταν (κι είναι, κι είναι…) «ΠΑΟΚ και ξερό ψωμί» υπέγραψε συμβόλαιο με τον Ολυμπιακό, με 3ετή διάρκεια Στις 2 Δεκεμβρίου 2007 στη νίκη του Ολυμπιακού επί του Ατρόμητου στο Περιστέρι, με 3-1, ο Κυριάκος Παπαδόπουλος έγινε ο νεότερος ποδοσφαιριστής (15 ετών και 283 ημερών) που έχει αγωνιστεί στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Κι άφησε πίσω του τον Κώστα Αντωνίου του Παναθηναϊκού με εννέα ημέρες διαφορά. Ο επίσης, αειφανής αστέρας  αλλά πράσινου χρώματος είχε κάνει το ντεμπούτο του σε ηλικία 15 ετών και 292 ημερών…

Η ΟΥΕΦΑ επέλεξε τον Κυριάκο Παπαδόπουλο το καλοκαίρι του 2008  ανάμεσα στους 10 λαμπρότερους ανατέλλοντες αστέρες εκείνης της εποχής. Στα «αστέρια του αύριο», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην επίσημη ιστοσελίδα της. Τον Οκτώβριο του 2008, η  Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ενδιαφέρθηκε για τον Μακεδόνα αμυντικό αλλά τελιλά κατέλησε στη Σάλκε. Και τώρα παίζει στη Λεβερκούζεν…

Ο Τζελέπης στο ΟΑΚΑ

Ο Γιώργος Τζελέπης του Πανθρακικού, ανέτειλε μόλις την περασμένη Δευτέρα, 16 χρονών, 4 μηνών και 2 ημερών. Έπαιξε στον αγώνα ΑΕΚ – Πανθρακικός 3-0 ενώ ήδη είχε θέλξει με το ταλέντο του. Προκαλώντας το ενδιαφέρον της Τζένοα!  Αυτός είναι ο νεαρότερος teenager του ελληνικού ποδοσφαίρου σε επίπεδο Σουπερλίγκας. Τον ακολουθεί ο Δημήτρης Λημνιός του Ατρόμητου. Έπαιξε 16 χρονών, 4 μηνών και 28 ημερών στον αγώνα  με τον Εργοτέλη (1-1) στις 25 Οκτωβρίου 2014.

Ο Γιώργος Τζελέπης ξεπέρασε τον Στέφανο Καπίνο ο οποίος έπαιξε 17 χρονών, 6 μηνών και 19 ημερών…

Και για την ιστορία; Ο Μαουρίτσιο Μπαλντιβιέσο, της βολιβιανής Ορόρα θεωρείται – και κατά την «TheGuardian» – ο νεαρότερος ever παγκοσμίως. Έπαιξε μόλις 3 ημέρες πριν τα 13 του γενέθλια  στον αγώνα με τη Λα Παζ, τον Ιούλιο του 2009!